Zetor 2023

Dodano dnia: 26/06/2019

W 1959 roku, zadebiutował Zetor 3011 Major. Ciągnik ten stanowił w czeskiej fabryce przełom ze względu na nową filozofię produkcji.  Major był pierwszym modelem tak zunifikowanej rodziny traktorów UR I. Oznaczało to, że modele tej rodziny będą miały wysoki stopień unifikacji poszczególnych podzespołów. W 1962 z linii montażowych zjeżdża większy i oczekiwany przez odbiorców, 4 cylindrowy Zetor 4011. Dopiero rok później pojawia się najmniejszy z serii Zetorów UR I, dwucylindrowy „2011”. Ten traktor w pewnym zakresie miał zastąpić Zetora 25K/A. Choć na pewno, nie mógł już liczyć na produkcję w takich ilościach, gdyż światowe trendy wskazywały na wzrost zainteresowania traktorami wyższej mocy.

Zetor 2011, stanowił bazę do zaprojektowania małej „gąsienicówki”. Na zdjęciu widzimy model 2011 przygotowany na rynek holenderski. Ciągnik jest charakterystycznie lakierowany w kolorze pomarańczowo- złotym.

Budowa zbliżonych konstrukcyjnie ciągników, pozwalała na tworzenie ich różnych wariantów. Każdy z wymienionych, podstawowych modeli, stopniowo doczekał się jakiejś odmiany. W ten sposób zaprojektowano np. Zetora 3045, wyposażonego w napęd na dwie osie, czy półgąsienicowe Zetory 3016 i 4016.

Zetor 2023 powstawał niejako w cieniu jego kołowego brata. Wąska grupa odbiorców, sprawiała , że wielkość produkcji nie była duża.

Wychodząc naprzeciw wymaganiom specyficznych rynków, inżynierowie z Zetora opracowali na bazie 2011, lekki traktor gąsienicowy. Ciągnik ten oznaczony jako 2023, przeznaczony, był do prac na plantacjach winnic i chmielu.
Źródło napędu Zetora 2023 stanowił dokładnie taki sam silnik, jaki pracował pod maską modelu 2011. Motor Z-2001 opisując w uproszczeniu, był połową jednostki Zetora 4011. Dostarczał on niespełna 24 konie mechaniczne przy 2000 obr/min.

O tym, że jest to modyfikacja kołowego ciągnika, świadczyła chociażby wystająca kolumna kierownicy. W układzie skrętu zastosowano boczne sprzęgła rozłączające napęd taśm gąsienicowych.

Sprzęgło i skrzynia biegów zostały zachowane z modelu 2011, zmiany zawierały się w przełożeniu tylnego mostu. Wał przekaźnika mocy posiadał możliwość załączenia obrotów stałych czyli otrzymujących napęd bezpośrednio od wału silnika, jak również obrotów zależnych od przełożenia. Mimo zastosowania podwozia gąsienicowego, Zetor 2023 nie został pozbawiony podnośnika hydraulicznego, tak jak to miało miejsce w gąsienicowej odmianie Zetora Super 50.  Podnośnik mógł pracować w ustawieniu stałym, pływającym lub siłowym.

Elastyczne podwozie gąsienicowe Zetora 2023:
1 – przedni punkt zawieszenia, 2 – wahliwy punkt mocowania belki nośnej rolek jezdnych, 3 – napinacz koła prowadzącego, 4 – dwa zestawy wózków jezdnych, składających się z 2 kompletów rolek jezdnych, 5 – klamkowy napinacz koła prowadzącego.

Elastyczne podwozie gąsienicowe, w przeciwieństwie do rozwiązań innych producentów, składało się z układu wahaczy, gdzie główny punkt przedniego podwieszenia, znajdował się w okolicy sprzęgła. Belka nośna rolek jezdnych, przytwierdzana była również wahliwie do wewnętrznej półramki.  W rezultacie podwozie pracowało bardzo miękko. Szerokość gąsienic nie przekraczała 10cm. Dzięki niewielkiej szerokości roboczej, nie przekraczającej 1 metra, ciągnik idealnie nadawał się do prac na wszelkich plantacjach.

Egzemplarz znajdujący się w muzeum zakładowym Zetora. Czeska odmiana jak widać u spodu maski, posiadała dwa wycięte otwory dla reflektorów.

Zetora 2023 produkowano w latach 1964-67, niejako w cieniu modelu 2011. Szacuje się, że liczba wyprodukowanych egzemplarzy nie przekraczała kilkuset sztuk. Głównym rynkiem dla modelu 2011, stały się specjalistyczne plantacje w krajach Beneluksu, Francji , Niemiec i Włoch. Tam do dzisiaj jeszcze można spotkać pojedyncze sztuki Zetora 2023.
W 1968 roku w ramach pierwszego stopnia modernizacji rodziny ciągników UR I , Zetora 2011 zastąpił traktor 2511. Dla tego modelu nie przygotowano odmiany gąsienicowej, którą jednak stworzono w niedługiej serii dla trzycylindrowego Zetora 3511.

Rafał Mazur