RetrosektorO klubiePolecamy
Najnowsze wydarzenia- PON
- WT
- ŚR
- CZW
- PT
- SOB
- ND
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
VIII Zlot Starych Traktorów
- 7
VIII Zlot Starych Traktorów
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
Zlot Oldtimerów w Dobrzeniu Wielkim
Zlot Oldtimerów w Dobrzeniu Wielkim
- 14
Zlot Oldtimerów w Dobrzeniu Wielkim
Zlot Oldtimerów w Dobrzeniu Wielkim
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
Internationaal Historisch Festival
Internationaal Historisch Festival
- 28
Internationaal Historisch Festival
Urodziny Silnika Internationaal Historisch Festival Weteran Szos
- 29
- 30
- 31
Artykuły
Szwedzkie pługi – szwedzka stal
Dodano dnia: 20/05/2007
Overum to znany szwedzki producent nowoczesnych pługów. Jednak początki firmy sięgające ponad 350 lat wstecz były zupełnie inne. Metody produkcji wyrobów zbrojeniowych ze słynnej szwedzkiej rudy żelaza wypracowane zostały właśnie w Overumie. Produkowane tu działa, miecze, zbroje i muszkiety charakteryzowały się niezwykłą jakością. Z pewnością nasi przodkowie zetknęli się podczas potopu szwedzkiego z wyrobami tej firmy. Do dziś w maszyny rolnicze są sygnowane logiem miecza wpisanego w literę O.
Mniej więcej od XVIII wieku firma Overum rozszerza produkcję na wszelkiego typu użyteczne narzędzia gospodarskie, by w XIX wieku poświecić się całkowicie tej produkcji. Wytwórnia została zlokalizowana miedzy dwoma jeziorami, połączonymi rzeką. Różnica poziomów powodowała wartki ruch strumienia rzeki. Dzięki temu możliwe było ustawienie koła napędzającego młot mechaniczny.
Zachowane koło wodne napędzające mechaniczny młot.
Zbudowany w 1856 roku budynek zachowany został do dziś. Obecnie mieści się tam muzeum Overum. Co ciekawe nadal istnieje leciwe koło wodne i napędzany nim młot mechaniczny. Tuż obok Szwedzi wybudowali na rzece działający model koła i młota w skali 1:15.
Pierwotny budynek fabryki z 1856 roku będący obecnie siedzibą muzeum.
W samym muzeum mieści się bogata ekspozycja ustawiona chronologicznie od XVII wieku. Dla miłośników starych maszyn rolniczych najciekawsza historia zaczyna się w roku 1875, kiedy to Overum wypuścił swój pierwszy pług z całkowicie stalowym lemieszem i odkładnicą. Niniejsza wersja oznaczona została jako model Nr 4. Rama pługa została wykonana z drewna. Mając możliwość przymierzyć się do rączek tego pługa muszę stwierdzić, że był dość ergonomicznie dopasowany przynajmniej do mojej postury. Nieco później powstał całkowicie stalowy pług model Nr 9, który został rozpowszechniony w 100 tysiącach egzemplarzy w Skandynawii i Europie.
Pług Nr 4 ze stalowym lemieszem i odkładnicą z 1875 roku.
W XX wieku pojawiły się całkowicie stalowe wielo lemieszowe pługi koleśne. A już w 1930 roku Overum przedstawił pług ciągnikowy MBA wyposażony w kroje talerzowe produkowany specjalnie do sprzęgania z ciągnikami Fordson.
Do ciągników Fordson przeznaczony był pług MBA.
Oprócz tego oferowane były pługi uniwersalne dwuskibowe MPF do współpracy ze wszystkimi ciągnikami o szerokości orki na jeden korpus 12 lub 14 cali.
Do innych typów ciągników proponowano uniwersalny pług MPF.
Bardzo wcześnie, bo już około 1944 roku, rozpoczęto próby z tak zwanym wówczas pługiem ciśnieniowym będącym praprzodkiem pługów z hydraulicznym zabezpieczeniem przeciwkamieniowym. Trzeba przyznać, iż ziemie u Szwedów w większości nie nadają się do orki ze względu na spora ilość kamieni i skał oraz niską klasę. Nie mniej jednak rejony Malmo to typowy rejon upraw zbożowych. Dlatego spore ilości kamieni spowodowały tak wczesne i zaawansowane prace nad skuteczniejszymi systemami zabezpieczeń korpusów.
Pierwszy pług typu „Junior” zawieszany na trzypunktowym układzie podnoszenia typu Ferguson rozpoczęto produkować bardzo wcześnie i we współpracy z Fergusonem już w 1946 roku. Przez 20 lat powstało ich ponad 70 tysięcy. Szerokość orki na jeden korpus wynosiła 12 cali.
Produkowany we współpracy z Fergusonem pług „Junior” powstawał w ogromnej ilości egzemplarzy. Proszę zwrócić uwagę na zębaty krój talerzowy i podcinacze na końcu lemiesza. Krój lemiesza typu skandynawskiego do średniej orki.
W 1950 rozpoczęta zostaje produkcja dwuskibowego pługa z zabezpieczeniem sprężynowym, a w drugiej połowie lat pięćdziesiątych Szwedzi wypuścili pierwszy praktycznie działający pług z zabezpieczeniami hydraulicznymi i akumulatorem ciśnieniowym. Trzeba przyznać, że w owym czasie była to niebywała innowacja. Do dziś firma Overum specjalizuje się jako jedna z nielicznych w stosowaniu tego typu zabezpieczeń non-stop.
Overum z zabezpieczeniem sprężynowym typu non-stop z 1950 roku.
W drugiej części muzeum zgromadzono niezliczone ilości dawnych maszyn rolniczych. Mnie zaciekawiła szwedzka kosiarka konna „Prior”, podczepiana do dwóch koni. Jej szerokość cięcia wynosiła 1,35m lub w drugiej wersji 1,48m.
Zwinna kosiarka „Prior” – lata trzydzieste.
Równie ciekawą maszyna była gwiazdowa kopaczka konna „Brio” z łapkowym systemem wykopywania oraz łańcuchową kurtyną do wyłapywania rozgrzebywanych redlin wraz z ziemniakami. Opcjonalnie można było założyć kosz przesiewający. Obok kopaczki ustawiono ciekawą konną sadzarkę automatyczną „Thule” osadzoną na 4 kołowym podwoziu oraz konny siewnik „Fenix”.
Kopaczka „Brio”
Siewnik „Fenix”
Sadzarka „Thule”
Większość eksponatów pokryta była oryginalną farbą i jak na swój wiek przedstawiały one wyśmienity stan. Oczywiście w tak małym skrócie nie sposób opisać historii firmy Overum oraz eksponatów zgromadzonych w muzeum. Dlatego wszystkich przybywających do południowo wschodniej Szwecji zachęcam do odwiedzenia siedziby firmy i tego ciekawego muzeum.
Rafał Mazur
